Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow BMG-niň Baş Assambleýasynyň belent münberinden dünýä ýüzlendi.
BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň umumy syýasy çekişmelerinde çykyş eden döwlet Baştutanymyz häzirki halkara ýagdaýynyň «parahatçylygy we howpsuzlygy goldamak ugrunda döwletleriň hem-de halkara guramalaryň utgaşykly hereketlerine gönükdirilen anyk ädimleriň zerurlygyny» talap edýändigini aýtdy. Türkmenistanyň Prezidenti ýurduň bitaraplyk derejesiniň Watanymyzyň daşary syýasatynyň esasy sütünidigini we dünýäde durnuklylygy pugtalandyrmakda möhüm gural bolup galýandygyny aýratyn nygtady.
Parahatçylyk we ynanyşmak strategiki ugurlar hökmünde
Türkmenistan sessiýanyň Gün tertibine «Bitaraplyk — parahatçylygyň we howpsuzlygyň bähbidine» atly bendiň girizilmegi boýunça başlangyç bilen çykyş etdi. Serdar Berdimuhamedowyň bellemegine görä, bitaraplyk BMG-niň parahatçylyk döredijilik strategiýasynyň işjeň mehanizmi hökmünde öz netijeliligini subut etdi.
Türkmenistanyň Prezidenti şu ýylyň Aşgabat tarapyndan öňe sürlen başlangyç esasynda Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly diýip yglan edilendigini ýatlatdy. Şu ýylyň dekabrynda Türkmenistanda şol ähmiýetli waka bagyşlanan ýokary derejeli iri forum geçiriler. Şeýle hem, döwlet Baştutanymyz medeniýet, parahatçylyk we ynanyşmak meselelerine bagyşlanan Bütindünýä sammitini geçirmegi hem-de döwletara gatnaşyklarynyň umumy binýady hökmünde halkara ynanyşmagynyň umumy kodeksini işläp düzmegi teklip etdi.
Merkezi Aziýa we medeni dialogyň orny
Türkmenistanyň lideri «asyrlaryň dowamynda Gündogar bilen Günbataryň arasynda siwilizasiýalaryň köprüsiniň wezipesini ýerine ýetirip gelýän» sebit hökmünde häsiýetlendirmek bilen, Merkezi Aziýanyň mümkinçiliklerine aýratyn ähmiýet berdi. Döwlet Baştutanymyz BMG bilen hyzmatdaşlykda sebitiň ýurtlarynyň, beýleki döwletleriň we halkara institutlarynyň gatnaşmagynda «Parahatçylykly ýaşaýşy gurmagyň giňişligi» atly halkara forumy geçirmek teklibini öňe sürdi.
Ýene bir möhüm başlangyç hökmünde dawa-jenjelleri parahatçylykly ýol bilen çözmekde diplomatiýanyň we bitarap meýdançalaryň ornuny nygtamak maksady bilen, Halkara araçylyk gününi yglan etmek hakynda teklip öňe sürüldi.
Durnukly ösüş, ulag we energetika
Döwlet Baştutanymyz Watanymyzyň Türkmenistan tarapyndan 2030-njy ýyla çenli döwür üçin ösüş çygrynda Gün tertibiniň ýerine ýetirilmegine ygrarlylygyny aýratyn tassyklady we BMG-niň Durnukly ulag boýunça onýyllygyny (2026 — 2035-nji ýyllar üçin) yglan etmek başlangyjyny öňe sürdi.
Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow: «Bu ädim dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalaryny ulag geçelgelerini ösdürmek we olaryň ähli döwletler üçin elýeterliligini üpjün etmek ugrunda birleşdirmäge mümkinçilik berer» diýip belledi.
Şeýle hem Türkmenistan «Durnukly ösüşi üpjün etmekde ygtybarly we durnukly energiýa birikmesiniň esasy orny» atly Kararnamanyň taslamasyny hödürleýär we Dünýä sanly integrasiýa platformasyny döretmek baradaky başlangyjy bilen çykyş edýär.
Ekologiýa we howa
Türkmenistanyň Prezidenti Merkezi Aziýada çölleşmä garşy göreşmek boýunça sebitleýin merkezi döretmek başlangyjyny mälim etdi. Ähmiýetli başlangyçlaryň hatarynda 2026-njy ýylda Hazar ekologiýa forumyny geçirmek hem-de ozal Aşgabat tarapyndan teklip edilen Hazar ekologiýa başlangyçlaryny ösdürmek göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, Türkmenistan dil we medeni köpdürlilige hormat goýmak bilen, Köpdilli diplomatiýanyň halkara gününi yglan etmegi teklip etdi.
BMG bilen hyzmatdaşlyk
Serdar Berdimuhamedow BMG bilen hyzmatdaşlygy Türkmenistanyň strategiki taýdan ileri tutýan ugry hökmünde häsiýetlendirdi. Ol BMG-niň «dünýä derejesinde kanuny abraýa eýe bolan ýeke-täk umumy gurama hökmünde» çykyş edýändigini aýratyn nygtady. Döwlet Baştutanymyz halkara parahatçylygynyň we hyzmatdaşlygynyň hukuk binýadyny berkitmek maksady bilen, 2028-nji ýyly «Halkara hukugyň ýyly» diýip yglan etmegi teklip etdi.
