Täjirçilik awiasiýasynyň taryhynda iň uly ýolagçy uçary bolan «Airbus A380» häzirki wagtda inženerçilik hökmünde däl-de, beýleki awiakompaniýalara çagyryş hökmünde üns merkezinden ornuny tapýar. «Bloomberg» tarapyndan berlen habara görä, bu ägirtleri tomusky ýaramlylygy boýunça işjeň saklamak, esasan hem, uçarlaryň ýaşy we kadalaşdyryjy talaplar bilen baglylykda, has-da gymmatlaýar.
20 ýyl asmanda we has köp barlag işleri
«A380» ilkinji gezek 2005-nji ýylda uçupdy we ýigrimi ýyla golaý wagtdan soň düzgünleşdiriji guramalar awiakompaniýadan düýpli barlaglary geçirmegi we gurluş böleklerini çalyşmagy talap edýärler. «Bloombergiň» bellemegine görä, diňe 2020-nji ýyldan bäri model üçin 95 tomusky işjeňlik direktiwasy (Airworthiness Directives) çykaryldy. Bu degişli döwür üçin hasaplamalarda «Boeing» kompaniýasyna bäsdeşlik edýän taraplaryňkydan takmynan iki esse köpdür.
Bularyň käbiri adaty barlaglar we programma üpjünçiliginiň täzelenmeleri ýaly adaty meselelerdir. Muňa garamazdan, gurluşyň ýaramaz ýagdaýdaky bölekleri — könelen dişli oklary, könelen traplary we hakyky bölekler bilen üpjün etmek ýaly möhüm işleri öz içine alýar, sebäbi «A380-i» global ýygnamak işi dünýädäki 1500-den gowrak üpjün edijä garaşly bolmagynda galýar.
Barlagyň bahasy — onlarça müň iş sagady
«Lufthansa Technik» tarapyndan berlen habarda aýdylyşy ýaly, «Airbus A380-iň» hemmetaraplaýyn barlagy üçin 60 000 adam-sagady talap edilýär. Awiakompaniýa üçin bu diňe bir ägirt uly tehniki çykdajylary däl, eýsem, uçuşlaryň hem ýatyrylyp bilinjekdigini aňladýar — uçar bir uçuşynda 500 ýolagçyny gatnadyp bilýär. Şeýle uçuş ýatyrylsa, tutuş ugurlaryň ulgamyna täsir edýär.
Garşylyklara garamazdan, uçuşyny dowam etdirmeginiň sebäbi nämede?
Köp daşaýjylar bazarda çalyşmak mümkinçiliginiň azlygy sebäpli, COVID-19 pandemiýasyndan soň «A380-i» gaýtadan işe girizdi. Täze uly göwrümli uçarlar haýal eltýär we ýolagçy akymy eýýäm dikeldilýär.
«Airbus» resmi beýanatynda «A380» flotunyň soňky 12 aýda 99% amaly ygtybarlylyk derejesini görkezendigini tassyklaýar. Kompaniýa operatorlara tehniki goldaw bermegini dowam etdirýär we uçaryň işjeňligini saklaýan döwründe şeýle hem eder. «A380» halkara hyzmatdaşlygynyň, XXI asyryň başynda bolsa iň gerimli awiasiýa taslamalarynyň nyşanyna öwrüldi. Muňa garamazdan, indi köne flot we çylşyrymly logistika bilen baglylykda, awiakompaniýalar öz strategiýalaryna täzeden garamaga mejbur bolýarlar: bazara garamazdan, flotuny abatlamak ýa-da ony täzelemek üçin maýa goýmagy dowam etdirmek meselesi bilen ýüzbe-ýüz galýarlar.
